Цусны бүлэг

10-н жилд л байхад генетикийн хичээл дээр цусны бүлэгийн талаар нэг жоохон үзсэн байх. Тэрнээс хойш анагаахын ангид ороод өдөр бүр л цусны бүлэг түүний онцлогыг мэдэж байх шаардлага гарсан юм. Анх цусны бүлгийн талаар Австри улын эрдэмтэн К.Ландштейнер нээж энэ нээлтээрээ нобелийн шагнал хүртэл хүртэж байжээ. Хүний цусны бүлэг нь төрөхөөс нь өмнө тодорхой болдог учир нь хүн бүрэлдэхдээ ээжээсээ нэг ген ааваасаа нэг генийг нь өвлөн авч хоорондоо холилдож цусны бүлэгийг үүсгэдэг. Одоо бүх хүний цусны бүлгийг тодорхойлдог нийт 3н аллел байдаг бөгөөд А В О гэж тэмдэглэдэг. Ингэхээр хүн болгоны цус 2 гений комбинацнаас үүс байгаа болохоор AA, BB, OO, AB, AO, BO гэсэн 6 н төрлийн цусны бүлэг тодорхойлж болно. 00- бол 1 дүгээр бүлгийн цус , АА, АО бол 2р бүлэг , ВВ, ВО бол 3р бүлгийн харин хамгийн сүлийнх нь бол АВ буюу 4р бүлгийн цус юм. Хэрвээ ээж нь 2р бүлэг аав нь 3 бүлэг бол хүүхэд нь 4р бүлгийн цустай төрнө. Энэ мэтчилэн маш олон комбинац үүсч болдог. Дээр нь цусны бүлгүүдээ дотор нь резус эерэг, сөрөг гэж ангилдаг. Цус сэлбэх тохиолдолд маш олон зүйлийг нь анхаарч байж цусыг сэлбэнэ. Гадаргуугын антиген, резус -н байдал зэрэгийг анхаарч мөн одоо үед зөвхөн нэг бүлгийн цусаар нь сэлбэдэг болсон. Өмнө нь бүлэг хамаарйахгүй цусыг сэлбэдэг байсан боловч эрсдэр маш их гардаг болсон учраас одоо зөвхөн 1р бүлэгийг 1р бүлэгт, 4р бүлэгийг зөвхөн 4р бүлэгт гэх мэтчилэн хийдэг.Энэ мэтчилэн чухал асуудал их байга. Хүн болгон өөрийнхөө цусны бүлэгийг сайн мэдэж байх шаардлагатай. Жолооны үнэмлэх дээрх цусны бүлэгээр чинь хэрвээ осол аюул тохиролдсон яаралтай үед шууд цус сэлбэж орхидог. Монголчуудын маань 50 с их хувь нь нэгдүгээр бүлгийн цустай байдаг. Тэгээд дээр нь 1р бүлгийн цус их сайн цус гэж хүмүүс ташаа ойлголттой явдаг бололтой. Тийм ямар ч зүйл байхгүй шүү. Цус болгон өөрийн гэсэн онцлогтой байдаг. Сайн муу цус гэж байхгүй. Хамгийн ховор байдаг цусны бүлэг бол 4р бүлгийн цус.